Genel olarak kiyi kesimlerde oturanlar Hiristiyan iken, ic kesimlerde ve daglar arasindaki vadilerde oturanlar (Abazalar) muslumandilar. Dilleri cerkes kabilelerinin dillerinden oldukca arklilastigindan, Kafkas dilleri arasinda ayri bil dil gurubu olarak ele alinir.

Kiyi kesimlerde oturan ana Abhaz kitlesinden ayri olarak daglarda ve Kabardaylar ile Besleneyler'e yakin olarak oturan Abaza larin sivelrinde farkliliklar ortay cikmis ise de ana kitle ile zorluk cekmeden anlasabilirler. Ancak iliskileri ana kitleden cok Kabardaylar ve Besleneyler ile daha kuvvetli olmustur.

Abhazlar Ingur irmagi'ndan kuzeye dogru Kafkas Daglari'nin zirvelerine ve Karadeniz kiyilari boyunca Adler'in otesine kadar uzanan genis bir bolgede yasarlar. XiV.yy.a kadar Kuban boylarina kadar olan sahada da kolonileri vardi. Ancak kuzeyden inen Kabardaylar'in baskisi sonucunda yerlerini tumuyle onlara birakilarak ana kitleleriyle Karadeniz kiyilarina inmek zorunda kaldilar Bununla beraber Kafkas daglari uzerinde ve Kuban Nehri ile bu nehre katilan irmaklarin kaynaklarinda bir kismi kalmaya devam etti. Bunlar (yani Abazalar) kendilerini kuzey ve kuzeybatidan ceviren Kabardaylar ve Besleneyler'in tesiri altina girmisler ve birincilerin egemenligini kabul etmislerdir.

Abhaz-Abazalar guney ve guney-dogudan Gurculer'le kuzey-dogudan (asagidan, yukari dogru) Svanlar, Karacay-Balkarlar ve Kabardaylar ile komsudur. Kuzeyden ise Besleneyler, Abzahlar ve Ubuhlar ile cevrili idiler.

Iki ana kitleye ayrilirlar.
1-Abhazlar (Kendilerine Apsuva derler),
2-Abazalar (Abazinler, kendilerine Asuva derler)

1-Abazalar :
Karadeniz kiyilari boyunca Ingur Nehri'nden Adler'in otesine ve hatta soci yakinlarina kadar uzanan kiyi seridinde ve Ingur Vadisi boyunca ic kesimlerde otururlar. Belli basli oymakli bes tanedir; Kiyi boyunca kuzeyden guneye dogru Ciget (Ziget)ler, Abziblar, Ahcipsular (Ahcipsa). Ic kesimlerde ise kuzeyde Zamballar (Hirps veya Tzaballar), guneyde ise Aybga. Bu kiyi Abhazlarinin bir kismi ise Rusya ile iyi gecinme politikasini benimsemis, bir kismi ise Cerkes kabileleri ile birlikte veya ayri olarak Rusya'ya karsi mucadele etmistir ki bunlar genellikle musluman abzahlardir.

2-Abazalar :
Kuban'in kaynaklarina yakin olan bolgede ve yukari boylarinda oturanlar iki ana guruba ayrilir. 1-Tapanta (Alti Kesek Abaza): Kuban kaynaklari, Buyuk ve Kucuk Zelencuk vadilerinde otururlar. Yurtlari Kuma ve Podkumuk sularina kadar uzanir. Isimlerini beylerinden alan alti guruba bolunurler. Dudaruk, Lo, Kliic, Kyec, Biberd ve Cantenir. 2- skaraya(veya Askar): yedi oymadan meydana gelir: Mudavey, Kazilbeg, segerey, Tam, Basilbeg, Barakay ve Bag. Bu Abazalar Rusya ile savasa en siddetli bir bicimde katilmislardir.

Abhazlar Kabardaylar'dan sonra en kalabalik Cerkes kabilesidir. Bu kabilelerde Rusla'a karsi mucadelelerde Natukhaclar ve Ubuhlar'la birlikte en on saflarda yer almistir. Bu kabile ayni zamanda diyer Cerkes kabilelerine nazaran en demokrat kabiledir. Aralarinda asillerin nufuzu daha az ve sinif farkliliklari daha az belirgindir.
Bu kabile, Kafkas Daglari'nin kuzey eteklerinde ve Kuban'nin orta mecrasina katilan kollarinin suladiklari bolgede yasarlar.Burasi Bati Kafkasya'nin merkezi kesimi oldugundan tabii olarak Abhazlar'da denebilir ki Ruslar'a karsi en onemli ve etkili mukavemet gosteren kabile olmustur. Baslica; 1-sagvase, Khurcips, Pseha, Pkhats, Tfiseps kollari, 2-Laba, Psizun, (Psizuy-Malaya Laba) segupsin, Hagur, Fars kallari, 3-Psij, Mat(Mart), Pcas(Pcah) kollari, 4-Psekups irmagi vadilerinde oturmaktaydilar.